Yangın, maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan yanma reaksiyonlarının sebep olduğu olaylar zinciridir. Yangınların oluştukları coğrafik alanda maddi hasarlara neden olmasından ziyade, orada yaşayan canlılar ve ekolojik denge üzerinde son derece olumsuz etkileri vardır. Yangınlar canlı/cansız birçok nesneyi etkilediğinden dolayı farklı bilim dalları ve teknoloji firmaları tarafından incelenmektedir. Negro Enerji olarak Yangın Algılama ve Söndürme Sistemleri üzerine 20 yılı aşkın süredir araştırma ve geliştirme çalışması yapmanın yanısıra uygulama hizmetide vermekteyiz.
Günümüzde yangınlar 5 farklı sınıfa ayrılır. Bunlar;
A Sınıfı Yangınlar : Katı madde yangınlarıdır.Bunlar odun,kömür gibi maddelerdir. Soğutma ve yanıcı maddenin uzaklaştırılması ile söndürülebilir.
B Sınıfı Yangınlar : Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer. Benzin ve yağ gibi yanabilen sıvılardır. Soğutma (sis halinde su) ve boğma (Karbondioksit, köpük ve kuru kimyevi toz) ile söndürülebilir.
C Sınıfı Yangınlar : Likit petrol gazı, hava gazı, hidrojen gibi yanabilen çeşitli gazların yanması ile oluşan yangınlardır. Kuru kimyevi toz, halon 1301 ve halon 1211 kullanarak söndürülebilir. Elektrikli makine ve hassas cihazların yangınları da bu sınıfa dahil edilebilir. Elektrik donanımlarının yanmasıyla oluşan yangınlar ayrı bir sınıf içinde değerlendirilmeyip C sınıfı yangınlar başlığı altında incelenebilir. Elektrik akımı kesilerek müdahale edilmeli ve karbondioksit gazı kullanılmalıdır.
D Sınıfı Yangınlar : Yanabilen metallerin ve alaşımların (Magnezyum, Lityum, Sodyum, Seryum gibi) yanmasıyla meydana gelen yangınlardır.etkili söndürücüsü olan trimotoksinboroksin bulunmadığı takdirde kum aynı işlemi görür. Özel Kuru kimyevi tozlar(Kuru toza,Her metal ve alaşıma karşı ayrı ayrı geliştirilmiş kimyasallar katılır.) bu yangınları söndürmede kullanılırlar.Normal kuru kimyevi toz söndürücüleri ABC extinguisher olarak da anılır ve A,B ve C tipi yangınlara müdahalede etkilidirler.Yangını boğma etkisiyle söndürür.
F Sınıfı Yangınlar : Hayvansal ve Bitkisel içerikli yemeklik yağ yangınlarıdır. EN 3-7:2004+A1 standardında tanımlanmış olup yangın sınıfları içerisinde söndürülmesi en zor sınıftır. A,B,C,D tip yangınlarda yanıcı maddenin yüzey sıcaklığının yüksek olması bir yangın nedenidir. Ancak F Tipi yangınlarda yakıtın (Pişirme yağları) tamamının sıcak olması yangının “asıl nedenidir”. Uluslar arası standartlarda yemeklik yağın tutuşma sıcaklığı 360 derece (+/- 10 derece) olarak verilmektedir. Dolayısı ile bilinen söndürme maddeleri ile F tipi yangınları söndürmek neredeyse imkansızdır. Bu tip yangınları söndürmenin en etkili yolu Potasyum karbonat (K2CO3) asetat içerikli kimyasal sıvılardır. Sabunlaşma tekniği denmekte olan bir yöntemle sıcaklığı 360 derece olan yağı soğutmakta,sabunlaşarak yağın kimyasal özelliğini bozmakta ve söndürme gerçekleşmektedir.
Yangın söndürmede kullanılan yöntemler
1 – Soğutarak Söndürme
* Su ile soğutma
Soğutarak söndürme prensipleri içinde en çok kullanılanıdır. Suyun elverişli fiziksel ve kimyasal özelliği yanıcı maddeyi boğma ve yanıcı maddeden ısı alarak yangının söndürülmesinde en büyük etken olmaktadır. yangın üçgenini oluşturan ısı oksijen ve yanıcı maddeden ısının düşmesi ve oksijenin azaltılarak söndürülmesinde en etkili söndürücüdür. Su yangın yerine kütlesel olarak gönderileceği gibi püskürtme lensleri ile de gönderilebilir.
* Yanıcı maddeyi dağıtma
Yanan maddenin dağıtılmasıyla yangın nedeni olan yüksek ısı da bölünür, bölünen ısı düşer ve yangın yavaş yavaş söner. Akaryakıt yangınlarında bu tip söndürme yangının yayılmasına neden olacağından uygulanmaz.
2 – Havayı keserek söndürme
* Örtme
Katı maddeler (kum, toprak, halı, kilim vb) ve kimyasal bileşikler (köpük, klor, azot vb) kullanılarak yanan maddenin oksijen ile temasının kesilmesi ile yapılan söndürmedir. Akaryakıt yangınlarına örtü oluşturan sentetik veya protein esaslı foam köpüğü kullanılmaktadır.
* Oksijensiz Bırakma
Yangının oksijenle temasının kesilmesi veya azaltılması amacıyla yapılan işlemdir. Özellikle kapalı yerlerde oluşan yangınlara uygulanır.
* Yanıcı maddenin ortadan kalkması
Yanma koşullarından olan yanıcı maddenin ortadan kalkması sonucu yangının söndürülmesidir.
Söndürmede kullanılan araç ve malzemeler
Su : Su, yangın söndürmede yaygın olarak kullanılır. Küçük yangınları söndürmede nemli battaniye ve nemli gazete kullanılabilir. Su özellikle A tipi yangınlar için (katı) çok iyi bir söndürücüdür. Ancak elektrikle temasın olduğu durumlarda çarpılma riskine karşı su kullanımından kaçınılmalıdır.
Kum : Yanıcı maddelerin oksijenle ilişkisinin kesilerek söndürülmesinde kullanılır. Kullanma anında kumun yanıcı maddeyi tamamen örtmesi sağlanmalıdır. Oldukça emniyetli bir yangın söndürme metodudur.
Karbondioksit gazı (CO2) : Yanan maddenin üzerini kaplayan karbondioksit gazı yanıcı maddeyi oksijensiz bırakarak yangının söndürülmesini sağlar. Havadan 1,5 kat daha ağır sıvı halden gaz haline geçişte -78 derece olan boğucu bir gazdır. Genellikle çelik veya yaygın olarak alüminyum gövdeli tüplerde basınç altında sıvı halde tutulur. Bu gazla açık alanlarda ve hava akımının olduğu yerlerde yangının söndürülmesi oldukça zordur.
Köpük : Köpük yanan yüzeye yayılır ve 5 temel özelliklerini kullanarak (boğma,su buharı yapma,soğutma,ısıyı yayma,üstünü kaplama) yangının durmasını ya da kontrol altına alınmasını sağlar.
HFC-227 : HFC-227, Halon 1301 gazinin kullanımının yasaklanması sonrasında piyasaya sürülen ve en yaygın kullanımı olan Halon alternatifi bir gazdır. Yangında önemli rol üstlenen kimyasal reaksiyonları kırma ve ısı enerjisini absorbe etme özelliği ile yangınları söndürmektedir. Özellikle A (katı) ve B (parlayabilen sıvılar) için idealdir. Kimyasal adı heptafluropropan olup, FE227 olarak da anılır.
Yangından korunma – Yangından Nasıl Korunur? Yangından Korunma Yöntemleri
Binalarda yangından korunmaya ve can kayıplarının yaşanmasını önlemeye yönelik bir takım önlemler alınır. Bunların başında yangın kapısı, yangın merdiveni ve elektronik uyarı sistemleri gelir. Bu önlemlerle, yangın anında uyarı sistemlerinin devreye girmesiyle birlikte bina içerisindeki insanların yangın kapıları ve yangın merdivenlerini kullanarak dışarıya en güvenli biçimde çıkmaları amaçlanır.
Yangın Algılama Sistemleri Nedir? Yangın Algılama Sistemleri’nin Gelişimi
Acil durumlarda kullanılan madeni çanlardan sonra ilk elektrikli zil 1891’de ABD’de üretilmiştir. İlk alarm butonu 1900’de, ilk elektrikli siren de 1914 yılında üretilmiştir. Klasik yangın algılama ve uyarı sistemleri ise 1930’lu yıllarda, binalara ve fabrikalara kurulmaya başlamıştır.
1936’da ilk cam kırma tip alarm butonu, 1970’de sıcaklık detektörleri, 1976’da ise iyonizasyon duman detektörleri üretilmiştir. Mikroişlemcilerin 1980’li yıllarda büyük bir gelişme göstermesinden sonra adreslenebilir yangın algılama ve uyarı sistemleri geliştirilmiştir.
Yangın Algılama ve İhbar Sistemi sürekli denetleme özelliğine sahip, bir hayat koruma sisteminin gereksinimlerini karşılayacak yapıda olacak, sistem içinde kullanılan yangın kontrol paneli, dedektörler, giriş/çıkış modülleri mikroişlemci kontrollü olacaktır.
Yangın Algılama ve İhbar Sistemi tasarımında genişleyebilirlik ve esneklik esas alınacaktır. İstenildiğinde sadece yazılım bazında yapılacak değişikliklerle mevcut senaryolar kolaylıkla değiştirilebileceği gibi ileride oluşabilecek ihtiyaçlar doğrultusunda dedektör, modül v.b. ekipman ilave etmek kablaj ve sistem mimarisi açısından çok kolay olmalıdır.
Negro Enerji olarak Yangın Algılama ve İhbar Sistemlerinin kurulumunu ve devreye alma işlemlerini profesyonel ekibimizle gerçekleştirmekteyiz. Yangın Algılama ve İhbar Sistemleri hakkında proje uygulamaları için lütfen bizimle irtibata geçiniz.
Translate »
